Toplumun dayattığı fiziksel görünüm, yanlış diyetler, uzun süreli gereksiz açlıkların; diyet yapılmayan dönemde gereksiz yemek yeme atağını artıran bazı nedenler arasında geldiğini söyleyen Uzm. Dyt. Buket Ertaş Sefer, “Sürekli yemek yeme isteği toplumun bir kısmında ne yazık ki gördüğümüz bir durum. Bazı açlıklar gerçekten fizyolojik olarak ihtiyaç anında ortaya çıkarken, bazı yalancı açlıklar ise sadece psikolojik olabiliyor” diye konuştu.
Açlığın sebebinin iyi irdelenmesi ve sebebe yönelik çözümler üretilmesi gerektiğinin altını çizen Uzm. Dyt. Buket Ertaş Sefer “Gerçekten acıktım mı, yoksa sadece kendimi mutlu etmek için mi yemek yemek istiyorum? Gerçekten acıktım mı yoksa mutluluğumu taçlandırmak mı istiyorum? Gerçekten acıktım mı yoksa sadece ağız alışkanlığı mı? Cevaplarınız sizin gerçekten fizyolojik olarak acıktığınızı gösteriyorsa sorun yok. Yemek yemekte fayda var. Fakat henüz yemek yediyseniz, acıkmanız çok sık oluyorsa altında yatan başka sebepler olabilir” diye konuştu.
İNSÜLİN METABOLİZMASI BOZUKLUĞU
Dünya geneline baktığımızda toplumun büyük kesiminde görülen ve görülme ivmesinin giderek arttığına işaret eden Uzm. Dyt. Sefer, sürekli açlık hissinin altında diyabete bağlı sorunların yatabileceğine işaret etti.
“İnsülin direnci, hipoglisemi, hiperglisemi gibi durumlarda kişi hasta olduğunun farkında değilse ya da ilaçlarını düzenli kullanmıyorsa açlık-tokluk mekanizmaları düzene girmeyebilir. Bu durumda da sürekli açlık hissi yaşanabilir. Bu nedenle sürekli açlık hissi yaşayan kişilerin tanı almış bir sorunu yoksa bile endokrinoloji uzmanına başvurmalarında yarar var.”
ÖĞÜNLERDE YETERİ KADAR KALORİ ALAMAMAK
Kilo vermek isteyen ya da kilo kontrolünü sağlamak isteyen kişilerin de yeteri kadar kalori almamaya bağlı olarak açlık hissi yaşayabileceğini anlatan Uzm. Dyt. Sefer, konuyla ilgili şu bilgileri verdi:
“Bu durumda dikkatli olayım derken aslında kendinizi, hücrelerinizi yeterince beslemiyor olabilirsiniz. Doğru menü oluşturamadığınız zaman da doğal olarak daha sık yemek yeme isteği ile karşılaşıyor olabilirsiniz. Dolayısıyla diyet yaptığınız dönemde önemli olan doğru zamanda, doğru gıdayı ve doğru miktarda almak olmalıdır. Aksi durumda sadece sürekli acıkma durumuyla karşılaşmakla kalmaz, yetersiz beslenmeye bağlı olarak farklı sağlık sorunlarıyla da karşılaşabilirsiniz.”
GEREKTİĞİ KADAR SU İÇMEMEK
“Yapılan araştırmalar yetersiz su tüketiminin açlık mekanizmasını etkilediğini gösteriyor” diyen Uzm. Dyt. Buket Ertaş Sefer, “Su içmek aslında yemek yemek kadar önemli bir ihtiyaç olmasına karşın hep ihmal ediliyor. Üstelik bunun yanında açlık hissi yaşanan durumlarda bazen asıl ihtiyaç sudur. Bu nedenle acıkma hissi geldiğinde önce su içmeyi denemek gerekir. Ayrıca gün içinde de yeterli miktarda su tüketmeye özen göstermek gerekir” diye konuştu.
TİROİT METABOLİZMASINDA BOZUKLUK
Hipertiroidizm yani tiroit hormonlarının fazla çalışması durumunda da kişinin metabolizma hızı yükselip enerji ihtiyacı arttığı için sıklıkla açlık hissi yaşayabileceğine işaret eden Uzm. Dyt. Sefer, “Bu nedenle çarpıntı, kilo kaybı, yüksek kan basıncı, şişmiş tiroid bezi gibi şikayetleri olanların en yakın zamanda bir endokrinoloji uzmanına başvurmaları gerekir” dedi.
DÜŞÜK LİFLİ BESLENMEK
Kan şekerinin ani yükselmesini önlemenin aynı zamanda ani düşmesini de önlemek anlamına geldiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi’nden Uzm. Dyt. Buket Ertaş Sefer, kan şekerini dengede tutabildiğinde açlığın da kontrol altında tutulabileceğini söyledi. Bunu sağlamada lifli (posalı) besinlerin öğünlerde bulunmasının çok büyük yarar sağlayacağını anlatan Dyt. Buket Ertaş, sözlerine şöyle devam etti: “Posalı yiyecekleri tercih etmek midenin dolu kalma süresini uzatıp, çabuk yemek yeme isteğini bastıracaktır. Sebzeler, tam tahıllı ürünler ve kurubaklagiller yüksek lifli gıdalardan bazılarıdır. Özellikle sebzeyi ihmal etmek çabuk acıkmaya neden olabilir.”
YETERSİZ PROTEİN ALIMI
Besleyici özelliklerinin yanı sıra uzun süreli tokluk hedefini de karşılayan protein içeriği yüksek gıdaları yeterli miktarda almamanın da sürekli açlık hissi yaratabilecek etkenlerden biri olduğuna işaret eden Uzm. Dyt. Buket Ertaş Sefer, sözlerini şöyle tamamladı: “Proteinler, besin grupları içinde sindirimi en geç yapılan gruptur. Kan şekerini karbonhidratlar kadar etkilemediğinden insülin dengesizliği de oluşturmazlar. Yumurta, yağsız kırmızı et, peynir, yoğurt, balık, beyaz et, kuru baklagiller gibi bitkisel proteinler haftalık menü planlamamızda mutlaka yer alması gereken önemli protein kaynaklarıdır. Dolayısıyla sürekli açlık hissi yaşıyorsanız bakabileceğiniz etkenlerden biri de günlük beslenme menünüzde yeterli miktarda protein olup olmadığıdır.”
