EYT nedir, çıktı mı, ne zaman çıkacak? EYT kimleri kapsıyor? AK Parti Grupbaşkanvekili Mustafa Elitaş ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’den EYT ile ilgili açıklamalar geldi. İşte EYT’de son durum.
EYT’DE SON DURUMU NEDİR?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin yaptığı son açıklamalarınsa EYT ile ilgili şu açıklamada bulundu: Bu tartışmaları bazen Meclis’te de yapıyoruz. Siyasetçilerin bu açıklamaları yapması doğal bir şey. Şu anda gündemimizde bu yok.
AK PARTİ GRUP BAŞKANVEKİLİ ELİTAY’TAN EYT AÇIKLAMASI
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, EYT ile ilgili olarak, etki analizinin iyi yapılması gerektiğini söyleyerek, “Parayı ödeyecek kurumla parlamento arasında uyum sağlanamadığı takdirde büyük bir sorun ortaya çıkabilir” dedi.
Elitaş, gündemden düşmeyen EYT ile ilgili açıklamalarda bulundu. Bu konuyla ilgili etki analizinin iyi yapılması gerektiğini kaydeden Mustafa Elitaş, “EYT 1994 yılındaki bir kanunla ortaya çıktı. 56. veya 57. hükümet döneminde ortaya çıkan bir konu. Yaşar Okuyan döneminde yapılan bir düzenlemeydi. Ondan önce 38 yaşında emekli olma imkanı mevcuttu. O kanunla birlikte 1980 yılı sonrası sigortaya tabi olanlar EYT dediğimiz yaşta bir artış ortaya çıktı. Ben Haziran 1980 sigortalısıyım. Ben 40 yaşında emekli olacakken, 44 yaşında emekli oldum. ‘Yasanın çıkma tarihinden itibaren bunlar oluyor’ dense daha doğru olurdu. 1999 yılında çıkan yasa 19 yıl öncesine gitti. 11 yıl uygulama süresi vardı. Tam 20 yıl önceden yaşla ilgili sorunu ortaya çıkarmış oldu. Şimdi bu EYT’de 1999 yılının öncesini mi alacağız, yoksa daha sonrasını mı alacağız. Bir rivayete göre kendini EYT’li hisseden 7 milyon kişi var diyorlar. Onun ne olduğunu tam bilmiyoruz. Çalışma Bakanlığı bu konuda çalışmalarını yapıyor” dedi.
“Bizim bu konuda parayı ödeyecek kurumla parlamento arasında uyum sağlanamadığı takdirde büyük bir sorun ortaya çıkabilir” diyen AK Parti Grup Başkanvekili Elitaş, “Çünkü analizini yapmadan kanun çıkarırken Hazine ve Maliye Bakanlığını çağırırız, ilgili kurumları çağırırız. Her bir kanun maddesinin parasal kısımları olduğu takdirde her birinin etki analizini, bütçeden ne gibi imkanlar ortaya çıkabileceğini, hangi kaynaktan temin edileceğine bakarız. Diyelim ki 1 milyar TL’lik bir harcama yaptınız. O 1 milyar TL’den yapılan harcamayı borçlanarak mı yapacaksınız veya başka yerden tasarruf ederek mi, yatırımları kısarak mı sağlayacaksınız diye etki analizinin ortaya çıkması gerekir. Anayasanın hükmü de bu. O anlamda bu hesabı iyi yamak gerekir. Bunu yapacak kurumda Çalışma Bakanlığıdır. Bakanımızın bugünlerde yapacağı açıklamalara dikkat etmek gerekir” ifadelerini kullandı.
EYT NEDİR, KİMLERİ KAPSIYOR?
8 Eylül 1999’da yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların yeni şartlara entegrasyonu da sigortalılık süresine göre kademeli olarak sağlandı. Sonuç olarak, emekli olmak için üç şartın (sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının) birlikte sağlanması aranmaya başladı.
EYT’DE 5 FORMÜL
CNN Türk muhabiri Arda Erdoğan şunları aktardı;
Birinci formül: 3600 günü dolduran kadın 50, erkek 55 yaşında emekli olabilir. Bu formülde 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar 3600 günü doldurmaları halinde kadınlar için 50 erkeler için 55 yaşında emekli olabilecekleri bir seçenek göze çarpıyor.
İkinci formül: Kadınlarda 7 bin 200, erkeklerde 9 bin günü dolduran emekli olabilirBurada yine 1999 öncesindeki emeklilik şartları göz önüne alınacak. Kadınların 7200 prim günün erkelerin ise 9 bini prim gününü doldurarak emekli olabilmeleri öngörülüyor. Bu formülde yaş şartına bakılmayacak. 1999 öncesindeki emeklilik şartları gibi yaşa bakılmadan prim günü doldurularak emekli olunabilecek.
Üçüncü formül: Emekliliğe kalan süre için her yıl belli oranda kesinti ile emekli olunabilir. Bu maddede önemli bir detay bulunuyor. Bu artı çalışanın kabul etmesi gerekiyor. Kalan yılları için maaşından bir kesinti oranı belirlenecek. Ve bu sabit kesinti oranının da devlet tarafından belirlenmesi gerekiyor. Bu oranın önceden belirlenmesi ve çalışanın bunu kabul etmesi gerekiyor.
Dördüncü formül: Kanundaki yaşa kadar maaş kesintisi ile emekli olunabilir. Kişinin kabul etmesi halinde kanundaki yaşa kadar maaş kesintisi ile emekli olunabilecek. Kanundaki yaşı karşıladığı zaman maaşındaki kesinti sona ererek kişi hak ettiği emekli maaşını alacak.
Beşinci formül: 5 bin ile 9 bin 750 prim günün dolduran emekli olabilir.9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5 bin ile 5975 prim günü dolduranlar yaş dikkate alınmadan emekli olabilecek.
