Ortopedi ve Travmatoloji Bölümünden Prof. Dr. Cem Coşkun Avcı, spor faaliyetlerinin yaşa özel hazırlanması gerektiğini belirtti. Konuyla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Avcı, kas yapısı ve vücut dengesinin her yaşta farklılık gösterdiğini vurgulayarak, “Küçük yaşlarda kafa ağırlığı, vücut ağırlığına göre daha ön plandayken çocuk büyüdükçe, erişkin şekline dönüştükçe kafa hacmi ve ağırlığı vücut ağırlığına oranı azalır. Kasların da şekli, boyutu, hacmi değişmeye başlıyor, bu nedenle her yaşta her spor uygun değil. Bilimsel olarak belli yaşlarda çocukların yapacağı daha çok tavsiye edilen, daha çok fayda göreceği sporlar var. Genel olarak jimnastiğe başlamak için 4 ila 6 yaş aralığı idealdir. Yüzmeye başlamak için 5 ila 6 yaş, tenis tarzı sporları da 7 ila 8 yaşından itibaren öneriyoruz. Basketbol, voleybol gibi sporları 9 ila 10 yaşından itibaren, hentbol ve atletizm tarzı sporlara da 10 yaşından itibaren başlanması faydalıdır. Biraz daha yoğun, fiziksel ve kas aktivitesinin içinde bulunduğu kürek, okçuluk, futbol gibi sporları ise 12 yaşından itibaren öneriyoruz. Ağır sporları, halter veya daha farklı savunma sporlarını da 15 ila 16 yaşından itibaren öneriyoruz” diye konuştu.
“Hem fiziksel hem ruhen gelişimi sağlar”
Sporun hem çocuklar hem erişkinler için faydalarına işaret eden Prof. Dr. Avcı, sözlerine şöyle devam etti: “Spor bedenin esnek hale getirilmesi, temel becerilerin geliştirilmesi, dayanıklılığın, dengenin sağlanması için son derece faydalıdır. Spor yapmak çocukların beden ve ruh gelişimine büyük katkı sağlar. El ve göz arasındaki koordinasyonu sağlaması, hız kazanılması, motor yeteneklerin geliştirilmesi için spor çok faydalıdır. Erken çocuklukta başlayan aktiviteler, özellikle takım sporları çocukları psikolojik olarak da geliştirir. Bu sporlarda paylaşmayı, arkadaşlığı öğrenirler. Biraz daha büyük çocukluk döneminde ise güç ve enerji gerektiren egzersizler faydalıdır. Çünkü hem postural gelişime faydası olur hem de kas kütlesini arttırır. Vücudu Bir takım rahatsızlıklara karşı daha dirençli hale getirir. Özellikle kötü alışkanlıklardan korunmada da sporun büyük faydası bulunmaktadır.”
“Fiziksel yapılarına göre seçin”Prof. Dr. Avcı, çocuklara sporu sevdirmek için en önemli etkenlerden birinin sevdikleri sporu yapmalarını sağlamak olduğuna değinerek, “Çocukların hangi spora ilgisi varsa onunla ilgilenmelerini sağlamamız lazım. Bu çocuğun yeteneğine göre değiştiği gibi fiziksel yapısına göre de değişiyor. Kimi çocukların fiziksel anlamda daha ağır olduğunu ve hareket-motor kabiliyetinin daha düşük olduğunu, kimi çocuklarında daha hareketli olduğunu görüyoruz. Kimisi uzun kas yapısına, uzun iskelet yapısına sahip, kimisi çevikliğe dayalı çabukluğa dayalı sporlara daha yatkın. Dolayısıyla çocukların farklı sporlar arasından seçim yapmalarına, sevdikleri sporu seçmelerine imkân tanımak gerekiyor ve gerçekçi olmak gerekiyor. Çocukların kendisine uygun olmayan, başaramayacağı spor konusunda ailenin ısrarcı bir tavır içerisinde bulunmaması gerekiyor. Çocuklarda spor esnasında bir takım stresle ilgili belirtiler ortaya çıktığında da bunlara zamanında müdahale edilmesi gerekiyor. Örneğin çocukların antrenmana gitmeyi istememesi, yorgunluk olması gibi durumlarda, fiziksel yorgunluğun arttığı dönemlerde bunlar sakatlığa sebep olacağı için stres ve yorgunluk belirtilerini mutlaka dikkate almak gerekiyor. Çocuklar yaptıkları sporlarda başarılı olsalar da olmasalar da her zaman destek olmak lazım” ifadelerini kullandı.
“Çocuğunuzdan daha hırslı olmayın”Prof. Dr. Cem Coşkun Avcı, sporla ilgilenen anne babaları, çocuklarının spor hayatlarında onlardan daha hırslı olabildiği konusunda uyararak açıklamalarına şu şekilde devam etti: “Bu durumda olumsuzlukları, başarısızlıkları çocuğa yansıtmamak gerekiyor. Her zaman pozitif anlamda destek olunması ve çocukların bunu hissetmesi gerekiyor. Ailenin çocuğa iyi bir örnek olması lazım, ailede hiç spor yapan biri yokken çocuktan bunu özellikle bekleyip bu konuda ısrar etmek çok gerçekçi bir yaklaşım olmuyor. Yani elimizden geldiğince bunu desteklerken anne babanın da elinden geldiğince eşlik etmesi bunun için iyi bir örnek teşkil ediyor. Bu konuda da çocuklarla birlikte hareket etmek gerekiyor. Spor ekipmanları da dikkat edilmesi gereken bir konu, bazı ekipmanlar çocuklar için özendirici olabilir. Mümkünse bunları imkânlarımız ölçüsünde temin ederek çocuklara bu konuda destek olmalıyız. Basketbol veya futbol tutkunu bir çocuk için sevdiği takıma ait gelişmeleri ve onlarla ilgili haberleri okumalarına yardımcı olmak, bunların takibini sağlamak. Sevdikleri takımlarla ilgili malzemeler, formalar temin etmek motive edici oluyor. Çocukların çoğu amatör düzeyde olduğu için sporda bir süre dayatması yapmamak gerekiyor. Yalnız burada en önemli şey düzenli olarak spor yapmalarını sağlamaktır, bu alışkanlığı kazandırmak. Fiziksel yorgunluğa sebep olmayacak şekilde süreler konusunda esnek olmak gerekiyor.”
