Göç Enstitüsü tarafından hazırlanan “Suriye’de Yerli Tohum Üretimi ve Kullanımı” konulu Konferans GAÜN İlahiyat Fakültesi Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.
Programın açılışında konuşan GAÜN Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ali Özkan, tohumun stratejik bir ürün olduğunu, insan nüfusunun her geçen gün artmakta olduğunu ve güvenli gıdaya ulaşmanın zorlaştığını söyledi. Ülkemizin konumu açısından önemli bir coğrafyada bulunduğunu ve biyolojik çeşitliliğinin yüksek olduğunu ifade eden Doç. Dr. Özkan, “Türkiye, flora ve fauna bakımından tüm Avrupa ülkelerinden yüksek bir sayıya sahip. Yaklaşık 12 bin bitki türü yetişiyor, bunlarında yüzde 30’nun endemik bitkilerden oluşuyor. Ancak ülkemizde tarımsal potansiyelimizin çok düşük bir oranını kullanmaktayız. Anadolu buğday, arpa, yulaf, çavdar, nohut ve mercimek gibi birçok türün gen merkezini oluşturuyor. Ülkemiz mutlaka yerel tohum, ata tohumları olan bu hazineyi değerlendirmek zorunda, yerel tohumlar bulunduğu coğrafyada zaman içerisinde uzun yıllardan beri bin yıl, iki bin yıl, on bin yıl içinde kuraklığa, soğuğa, sıcağa, hastalık ve zararlılara, yani biyotik ve abiyotik faktörlere uyum sağlamıştır. Tohum ıslah çalışmalarında yerel çeşitlerin kullanılması sürdürülebilirlik açısından tarımsal üretimin sigortası konumundadır. Ebeveynleri farklı bölgelerden getirilerek geliştirilen Hibrit çeşitler biyotik ve abiyotik faktörlere dayanıklı genlere sahiptir. Hibrit çeşitlerden yüksek verim alınmakta, ancak bunların tohumları ekildiğinde açılma gösterdiğinden, istenen verim alınamamaktadır” dedi.
Dr. Omar Atik ise Halep’te bulunan deneyimlerinden bahsederek, “Uluslararası Kurak Alanlarda Tarımsal Araştırma Merkezi’nde (ICARDA)10 yıl çalıştım, ICARDA Batı Asya ve Kuzey Afrika ülkelerinde tarımsal üretimi sürdürülebilir kılmak ve geliştirmek amacıyla faaliyet sürdürmekteydi. Suriye de iklim verileri düzensiz ve sadece Akdeniz kıyı şeridinde 350 mm yağışın üzerine çıkıyor. Diğer bölgeler de kurak geçiyor. ICARDA Suriye de özellikle tahıllar ve baklagiller konusunda tohum ıslahının sağlanması konusunda çalışmalar yapmıştır. ICARDA’da çok önemli yerel tohum, atalık tohum genetik kaynaklar var bu kaynaklardan önemli sertifikalı çeşitler geliştirildi. Tohum ıslahının amacı yoksulluğa karşı sürdürülebilir bir tarımsal sistem için kuraklığa, soğuğa, sıcağa, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı çeşitler geliştirmektir” diye konuştu.
Doç. Dr. Zeynep Köse da konuşmasında gıdanın önemine değinerek, dünyanın iki büyük gücü olduğunu ve bunlardan biri enerji diğerinin gıda olduğunu söyledi. Doç. Dr. Köse, Pandemi ile beraber enerjinin yanında gıdanın öneminin de anlaşıldığını güvenli gıdaya ulaşımın zorlaştığını belirtti.
